Pytania Kontrolne – Temat I

Zadanie 1. (1 pkt)

Który z tych sakramentów przyjmujemy raz w życiu:

A. Małżeństwo

B. Kapłaństwo

C. Namaszczenie Chorych

D. Najświętszy Sakrament Ołtarza

Zadanie 2. (1 pkt)

Sakramentem nie jest:

A. Chrzest

B. Ślub

C. Pogrzeb

D. Komunia

Zadanie 3. (1 pkt)

Którego z tych sakramentów może udzielić jedynie biskup:

A. Chrztu

B. Bierzmowania

C. Małżeństwa

D. Kapłaństwa

Zadanie 4. (1 pkt)

Ile jest darów Ducha Świętego:

A. 7

B. 6

C. 5

D. 4

Zadanie 5. (1 pkt)

Jak Ojciec  Mnie posłał, tak i Ja was posyłam.

Jakiego sakramentu dotyczą te słowa:

A. Chrztu

B. Bierzmowania

C. Namaszczenia Chorych

D. Kapłaństwa

Zadanie 6. (1 pkt)

Który z sakramentów przyjmujemy jako pierwszy w życiu?

…………………………………………………………………………

Zadanie 7. (2 pkt)

Wypisz sakramenty, które może udzielić jedynie osoba duchowna:

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

Zadanie 8. (3 pkt)

Wymień 5 warunków dobrej Spowiedzi Świętej:

I - ……………………………    II - ……………………………

III - …………………………… IV - ……………………………

                     V - ……………………………

Temat II: Podstawowe prawdy wiary – przypomnienie podstawowych modlitw i nabożeństw w ciągu roku.

W drugim temacie w szczególny sposób pochylimy się nad najważniejszymi modlitwami i nabożeństwami w ciągu roku liturgicznego. Wyjaśnimy sobie co one znaczą i jakie mają dla nas znaczenie.

Modlitwy są formą kultu i czci Trójcy Świętej, Maryi i świętych. Ich celem jest duchowa łączność z pozostałymi wierzącymi oraz osobista rozmowa z Bogiem.

Najpierw przypomnimy sobie podstawowe modlitwy:

Ojcze Nasz:

Ojcze nasz, któryś jest w niebie! Święć się Imię Twoje.

Przyjdź Królestwo Twoje. Bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi.

Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj. I odpuść nam nasze winy.

Jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. I nie wódź nas na pokuszenie. Ale nas zbaw ode złego. Amen.

Zdrowaś Maryjo:

Zdrowaś Maryjo, łaski pełna! Pan z Tobą. Błogosławionaś Ty między niewiastami i błogosławiony owoc żywota Twojego Jezus.

Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi teraz i w godzine śmierci naszej. Amen.

Uwielbienie Trójcy Świętej:

Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu, jak była na początku teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen.

Aniele Boży:

Aniele Boży, stróżu mój. Ty zawsze przy mnie stój. Rano, wieczór, we dnie, w nocy, bądź mi zawsze ku pomocy. Strzeż mnie od wszystkiego złego i zaprowadź do żywota wiecznego. Amen.

Pod Twoją obronę:

Pod Twoją obronę uciekamy się Święta Boża Rodzicielko z naszymi prośbami. Racz nie gardzić w potrzebach naszych, ale od wszelakich złych przygód, racz nas zawsze wybawiać. Panno Chwalebna i Błogosławiona. O Pani nasza, Orędowniczko nasza, Pośredniczko nasza, Pocieszycielko nasza. Z Synem Swoim nas pojednaj, Synowi Swojemu nas polecaj, Swojemu Synowi nas oddawaj.

Anioł Pański:

Anioł Pański zwiastował Pannie Maryi – I poczęła z Ducha Świętego. Zdrowaś Maryjo…

Oto Ja służebnica Pańska – Niech mi się stanie według słowa twego. Zdrowaś Maryjo…

A słowo stało się ciałem – I zamieszkało między nami. Zdrowaś Maryjo…

Módl się za nami, Święta Boża Rodzicielko – Abyśmy się stali godnymi odbietnic Chrystusowych.

Módlmy się. Prosimy Cię, Panie, wlej w nasze serca Swoją łaskę, abyśmy poznawszy za zwiastowaniem anielskim Wcielenie Chrystusa, Syna Twego, przez Jego Mękę i Krzyż zostali doprowadzeni do chwały Zmartwychwstania.

Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Skład Apostolski:

Wierzę w Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi.

I w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, Pana naszego,

Który się począł z Ducha Świętego, narodził się z Maryi Panny,

Uczęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion,

Zstąpił do piekieł, trzeciego dnia zmartwychwstał,

Wstąpił na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Ojca wszechmogącego,

Stamtąd przyjdzie sądzić żywych i umarłych.

Wierzę w Ducha Świętego, święty Kościół powszechny,

Świętych obcowanie, grzechów odpuszczenie,

Ciała zmartwychwstanie i żywot wieczny. Amen.

Różaniec Święty:

Na początku: Ojcze Nasz…, Zdrowaś Maryjo… x3, Chwała Ojcu…,

Na dużych Paciorkach: Ojcze Nasz…,

Na małych paciorkach: Zdrowaś Maryjo… x10,

Potem: Chwała Ojcu…, O mój Jezu, przebacz nam nasze grzechy, zachowaj nas od ognia piekielnego, zaprowadź wszystkie dusze do nieba i dopomóż szczególnie tym, którzy najbardziej potrzebują Twojego miłosierdzia.

Po odmówieniu ostatniej dziesiątki: Pod Twoją obronę…,

Tajemnice Różańca Świętego:

Tajemnice Radosne (odmawiane w poniedziałki i soboty):

1. Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny

2. Nawiedzenie Świętej Elżbiety.

3. Narodzenie Pana Jezusa.

4. Ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni.

5. Odnalezienie Pana Jezusa w świątyni.

Tajemnice Bolesne (odmawiane we wtorki i piątki):

1. Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu.

2. Biczowanie Pana Jezusa.

3. Cierniem ukoronowanie Pana Jezusa.

4. Droga Krzyżowa.

5. Śmierć Pana Jezusa na krzyżu.

Tajemnice Chwalebne (odmawiane w środy i niedziele):

1. Zmartwychwstanie Pana Jezusa.

2. Wniebowstąpienie Pana Jezusa.

3. Zesłanie Ducha Świętego.

4. Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny.

5. Ukoronowanie Maryi na Królową nieba i ziemi.

Tajemnice Światła (odmawiane w czwartki):

1. Chrzest Pana Jezusa w Jordanie.

2. Objawienie się w Kanie Galilejskiej.

3. Głoszenie Królestwa Bożego i przywoływanie do nawracania.

4. Przemienienie na górze Tabor.

5. Ustanowienie Eucharystii.

Koronka do Miłosierdzia Bożego:

Na początek: Ojcze nasz…, Zdrowaś Maryjo…, Skład Apostolski…,

Na dużych paciorkach: Ojcze przedwieczny, ofiaruję Ci ciało i krew, duszę i bóstwo, Najmilszego Syna Twojego, a Pana naszego Jezusa Chrystusa. Na przebłaganie za grzechy nasze i całego świata.

Na małych paciorkach: Dla Jego bolesnej męki miej miłosierdzie dla nas i całego świata.

Na koniec: Święty Boże, Święty Mocny, Święty Nieśmiertelny, zmiłuj się nad nami i nad całym światem.

To są najważniejsze modlitwy. Każda z nich powinna być dla nas ważna, ponieważ każda z nich wyraża istotną prawdę dotyczącą naszej wiary np:

Modlitwa Ojcze Nasz mówi nam, że Bóg jest naszym Ojcem.

Modlitwy Zdrowaś Maryjo i Anioł Pański upamiętniają Zwiastowanie Maryi.

Koronka do Miłosierdzia Bożego wyraża nadzieję na to, że Bóg jest w stanie wybaczyć nam każdy grzech.

Obok modlitw są też nabożeństwa, które również są formą kultu i czci Trójcy Świętej, Maryi oraz świętych. Najważniejszymi z nich są:

Nabożeństwo Różańcowe – jest to różaniec odprawiany w każdy dzień października. Często towarzyszy mu głębsza refleksja nad Tajemnicami Różańca oraz postaciami związanymi z Kościołem.

Roraty – nabożeństwo odprawiane w okresie Adwentu, w każdy dzień z wyjątkiem niedzieli. Jest to Msza Święta odprawiana we wczesnych godzinach porannych (ok. 5:45), w czasie której w szczególny sposób wielbimy Maryję. Świadczy o tym zapalana na czas tej Mszy świeca Maryjna – tzw. Roratka.

Droga Krzyżowa – nabożeństwo odprawiane w okresie Wielkiego Postu w każdy Piątek i dodatkowo w Niedzielę Palmową. Podczas niego rozważamy kolejne stacje Drogi Krzyżowej.

I – Pan Jezus na śmierć skazany.

II – Pan Jezus bierze krzyż na swoje ramiona.

III – Pan Jezus upada po raz pierwszy.

IV – Pan Jezus spotyka Matkę swoją.

V – Szymon Cyrenejczyk pomaga nieść krzyż Panu Jezusowi.

VI – Weronika ociera twarz Pana Jezusa

VII – Pan Jezus upada po raz drugi.

VIII – Pan Jezus pociesza płaczące niewiasty.

IX – Pan Jezus upada po raz trzeci.

X – Pan Jezus z szat obnażony.

XI – Pan Jezus przybity do krzyża.

XII – Śmierć Pana Jezusa na krzyżu.

XIII – Pan Jezus z krzyża zdjęty.

XIV – Pan Jezus złożony do grobu.

Gorzkie Żale – nabożeństwo odprawiane w każdą niedziele Wielkiego Postu. Upamiętnia ono wydarzenia związane z męką i śmiercią Pana Jezusa, zaczynając od modlitwy w Ogrójcu, a kończąc na śmierci Pana Jezusa na krzyżu. Rozpoczyna się pobudką i intencją. Składa się z trzech części. Na jedną część składa się: Hymn, Płacz Duszy nad cierpiącym Jezusem, Rozmowa Duszy z Matką Bolesną.

Nabożeństwo Majowe – nabożeństwo odprawiane w każdy dzień Maja, w trakcie którego rozważana jest Litania Loretańska. Połączone jest najczęściej z wystawieniem Najświętszego Sakramentu.

Nabożeństwo Czerwcowe – nabożeństwo odprawiane w każdy dzień Czerwca w trakcie którego rozważana jest Litania do Serca Jezusowego. Podobnie jak w trakcie nabożeństwa Majowego, również w trakcie Czerwcowego wystawiany jest Najświętszy Sakrament.

Nabożeństwa kultu świętych – są to nabożeństwa sprawowane w różnych okresach roku liturgicznego, które mają na celu modlitwę za wstawiennictwem świętego, do którego się zwracamy.

Nabożeństwo fatimskie – jest to różaniec odmawiany każdego 13 dnia miesiąca połączony z procesją Eucharystyczną i błogosławieństwem Najświętszym Sakramentem.

Apel papieski – nabożeństwo odprawiane każdego 16 dnia miesiąca w trakcie którego modlimy się o potrzebne łaski do bł. Jana Pawła II.

Nabożeństwo pierwszych piątków miesiąca – celem tego nabożeństwa jest przystępowanie do komunii w pierwszy piątek miesiąca w stanie bez grzechu przez kolejne dziewięć miesięcy, odmówienie modlitw Ojcze nasz i Zdrowaś Maryjo, oraz odmówienie jednej modlitwy w intencjach Ojca Świętego (najczęściej Pod Twoją obronę).

Nabożeństwo do Matki Bożej Nieustającej Pomocy – nabożeństwo odprawiane w ciągu całego roku liturgicznego w każdą środę, w trakcie którego modlimy się o potrzebne łaski do Matki Bożej Nieustającej Pomocy.

Triduum to okres trzech dni.

Oktawa to okres ośmiu dni.

Nowenna to okres dziewięciu dni.

To są najważniejsze modlitwy i nabożeństwa. Każde z nich odgrywa kluczową rolę w życiu Kościoła. Każde z nich bowiem wyraża pewną prawdę, jest wyrazem naszej nadziei i bezpośredniej łączności z pozostałymi wierzącymi i świętymi w niebie. Warto jest więc je pamiętać i gdy się nadarzy okazja, to w nich uczestniczyć.

Do zapamiętania:

Podstawowe modlitwy:

Ojcze nasz…, Zdrowaś Maryjo…, Chwała Ojcu…, Aniele Boży…, Pod Twoją obronę…, Anioł Pański…, Skład Apostolski, Różaniec Święty, Koronka do Miłosierdzia Bożego.

Najważniejsze nabożeństwa:

Nabożeństwo różańcowe – Tajemnice Różańca Świętego , Roraty, Droga Krzyżowa – Stacje Drogi Krzyżowej, Gorzkie Żale, Nabożeństwo majowe, Nabożeństwo czerwcowe,  Nabożeństwa kultu świętych, Apel Papieski, Nabożeństwo do Matki Bożej Nieustającej Pomocy,  Nabożeństwo fatimskie, Nabożeństwo pierwszych piątków miesiąca, Pojęcia Triduum, Oktawa, Nowenna.

Przykładowe Zadania:

Zadanie 1. (1 pkt)

Pan Jezus bierze krzyż na swoje ramiona.

Która to stacja Drogi Krzyżowej:

A. I

B. II

C. III

D. IV

Zadanie 2. (2 pkt)

Odpowiedz na pytania:

a) Jakie nabożeństwa odprawiane są w trakcie Wielkiego Postu:

…………………………………………………………………………

b) Jakie nabożeństwo odprawiane jest w każdą środę:

…………………………………………………………………………

Zadanie 3. (3 pkt)

Wymień Tajemnice Światła Różańca Świętego:

I - ……………………

II - ……………………

III - ……………………

IV - ……………………

V - ……………………

Temat I: Podstawowe zagadnienia – pojęcie Sakramentu, Bierzmowania oraz pozostałych Sakramentów Świętych.

Aby zrozumieć czym jest sakrament Bierzmowania i jaki jest sens jego przyjmowania warto się najpierw zastanowić nad tym, co kryje się pod pojęciem słowa „.Sakrament”

Sakrament jest to widzialny znak niewidzialnej łaski Bożej.

Wiedząc już czym jest sakrament, możemy przejść do pytania, czym jest Bierzmowanie, oraz jakich łask dostępujemy przyjmując go.

Bierzmowanie jest to jeden z siedmiu sakramentów świętych, ostatni sakrament wtajemniczenia chrześcijańskiego.  Jego istotą jest umocnienie wiary otrzymanej na chrzcie, poprzez przyjęcie darów Ducha Świętego.

Nazwa tego sakramentu wywodzi się od staropolskiego słowa „bierzmo” oznaczającego drewnianą belkę podtrzymującą strop. Łacińska nazwa „firmare” oznacza umocnienie, stąd też bierzmowanie jest sakramentem umacniającym wcześniej przyjętą wiarę.

„Oto  Ja ześlę na was obietnicę mojego Ojca. Wy zaś pozostańcie w mieście, aż będziecie przyobleczeni mocą z wysoka.” – Łk 24, 49

Tym co otrzymujemy na Bierzmowaniu jest siedem darów Ducha Świętego. Każdy z nich służy umocnieniu i pokrzepieniu naszej wiary. Są nimi:

- Dar mądrości

- Dar rozumu

- Dar umiejętności

- Dar wiary

- Dar męstwa

- Dar pobożności

- Dar bojaźni Bożej

Poza Bierzmowaniem istnieje też sześć innych Sakramentów Świętych. Część z nich pewnie już przyjąłeś. Warto zatem dowiedzieć się więcej o nich a także pomyśleć nad tym jaki mają one związek z tym sakramentem, który niedługo masz przyjąć.

Chrzest – jest to pierwszy i zarazem najważniejszy sakrament. Jego istotą jest oczyszczenie z wszystkich grzechów (a szczególnie pierworodnego), a także włączenie do wspólnoty Kościoła i przekazanie wiary. Udzielany jest najczęściej w niedzielę, podczas Eucharystii. W przypadku zagrożenia życia sakrament może również udzielić osoba świecka – wtedy jeżeli minie niebezpieczeństwo utraty życia następuje dopełnienie obrzędów w kościele.

„Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego.” – Mt 28, 19

Najświętszy Sakrament Ołtarza – sakrament w trakcie którego w szczególny sposób łączymy się z Jezusem, stąd też inna nazwa to Komunia Święta (od łac. Communio – jedność, wspólnota). Ustanowiony na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy.  Udzielać go może zarówno osoba duchowna (ksiądz, diakon) jak i świecka (tzw. Szafarz nadzwyczajny).

„Następnie wziął chleb, odmówiwszy dziękczynienie połamał go i podał mówiąc: To jest Ciało moje, które za was będzie wydane: To czyńcie na moją pamiątkę!”  Łk 22, 19

Sakrament Pokuty I Pojednania (Spowiedź) – jest to sakrament, którego celem jest oczyszczenie nas z popełnionych grzechów, a także podjęcie postanowienia poprawy. Aby dobrze przeżyć spowiedź należy spełnić pięć warunków dobrej spowiedzi: Rachunek Sumienia, Żal za grzechy, Mocne Postanowienie Poprawy, Szczera Spowiedź oraz Zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu. Nazwa tego sakramentu wywodzi się od łacińskiego „confessio” oznaczającego przyznanie się. Szafarzem tego sakramentu może być jedynie kapłan.

„Weźmijcie Ducha Świętego! Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane.” – J 20, 22-23

Namaszczenie Chorych – sakrament którego celem jest pokrzepienie osoby chorej na ciele i duszy. Udziela się go osobom starszym, poważnie chorym lub w wypadku zagrożenia życia. Udzielany z wiatykiem (Komunią Świętą) jest nazywany Sakramentem Chorych. Udziela się go poprzez namaszczenie czoła oraz wewnętrznej części dłoni (u kapłanów zewnętrznej) olejem chorych. Nazwa sakramentu łączy się z łacińskim „infirmo” co oznacza osobę chorą.

„Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię.” – Mt 11, 28

Kapłaństwo – sakrament którego głównym celem jest kontynuacja misji apostolskiej rozpoczętej przez Jezusa. Poprzez  namaszczenie wewnętrznej części dłoni kapłan otrzymuje władzę uświęcania czyli sprawowania innych sakramentów. Wyróżnia się trzy stopnie święceń kapłańskich – diakonat, najniższy stopień po którym diakon może przewodniczyć obrzędom chrztu i pogrzebu, błogosławić małżeństwo, udzielać Komunii Świętej oraz asystować księdzu przy Eucharystii, prezbiterat po którym ksiądz może dodatkowo sprawować sakramenty Eucharystii, Spowiedzi i Namaszczenia Chorych, oraz episkopat, po którym biskup może dodatkowo udzielać sakramentu Bierzmowania oraz Święceń Kapłańskich.

„Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam!” – J 20, 21

Małżeństwo – sakrament którego istotą jest utworzenie przed Bogiem wspólnoty dwojga ludzi, kobiety i mężczyzny. Szafarzem tego sakramentu są małżonkowie, kapłan natomiast jest świadkiem, błogosławi związek małżeński w imieniu Kościoła. Małżeństwo jest sakramentem nierozerwalnym tzn. raz przyjęty trwa aż do śmierci jednego ze współmałżonków.

„I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie” – Mt 16, 19

Bierzmowanie jest zatem sakramentem, który dopełnia wcześniej przyjęte sakramenty. Jest on ostatnim „sakramentem wtajemniczenia chrześcijańskiego”. Pogłębia wiarę przyjętą na Chrzcie i otwiera nam drogę do głębszego poznawania naszej wiary. W momencie przyjęcia sakramentu Bierzmowania możemy być świadkiem przy udzielaniu sakramentu Bierzmowania i Małżeństwa, a także być ojcem lub matką chrzestną przy sakramencie Chrztu.

Do zapamiętania:

Siedem Sakramentów Świętych:

Chrzest, Bierzmowanie, Najświętszy Sakrament Ołtarza, Pokuta, Namaszczenie Chorych, Kapłaństwo i Małżeństwo.

Siedem darów Ducha Świętego:

Dar mądrości, Dar rozumu, Dar umiejętności, Dar rady, Dar męstwa, Dar pobożności, Dar bojaźni Bożej.

Pięć warunków dobrej Spowiedzi Świętej:

Rachunek Sumienia, Żal za grzechy, Mocne postanowienie poprawy, Szczera Spowiedź, Zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu.

Przykładowe zadania:

Zadanie 1. (1 pkt)

Wyjaśnij pojęcie Sakrament:

…………………………………………………………………………

Zadanie 2. (3 pkt)

Wymień Sakramenty, które przyjmujemy raz w życiu:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 3. (1 pkt)

Który z sakramentów może udzielić jedynie kapłan:

A. Chrzest

B. Najświętszy Sakrament Ołtarza

C. Spowiedź

D. Małżeństwo