Temat VIII – Rok Liturgiczny w życiu Kościoła

Rok kalendarzowy posiada 365 (366) dni. Te dni dzielimy na miesiące, czyli okresy tego roku kalendarzowego. Okres 365 (366) dni w Kościele nazywamy Rokiem Liturgicznym. Podobnie jak w przypadku roku kalendarzowego, poszczególne dni dzielimy na określone okresy czasu. Nazywamy je okresami liturgicznymi. Każdy z okresów liturgicznych nawiązuje do ważnych wydarzeń Biblijnych. Wyróżniamy 6 okresów liturgicznych.

- Adwent – od 1 niedzieli po Chrystusa Króla do 24 grudnia

- Boże Narodzenie – od 25 grudnia do Niedzieli Chrztu Pańskiego

- Okres Zwykły cz. I – od Niedzieli Chrztu Pańskiego do Środy Popielcowej

- Wielki Post – od Środy Popielcowej do Wielkiego Czwartku

- Triduum Paschalne – od Wielkiego Czwartku do Wielkiej Soboty

- Wielkanoc – od Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego do Zesłania Ducha Świętego

- Okres Zwykły cz. II – od Zesłania Ducha Świętego do 1 niedzieli po Chrystusa Króla

Każdy z okresów charakteryzuje się innymi świętami. Ponadto w każdym z okresów stawiany jest nacisk na kolejne wartości życia chrześcijańskiego.

Adwent to czas oczekiwania na przyjście Pana Jezusa. Jest on okresem przygotowania do świąt Bożego Narodzenie. To przygotowanie odbywa się poprzez udział w rekolekcjach adwentowych a także udział w Mszach roratnich. Oprócz przygotowania do świąt Bożego Narodzenia, Adwent przygotowuje nas także na ponowne przyjście Jezusa – paruzję. W czasie Adwentu obchodzimy w szczególny sposób 3 Niedzielę Adwentu – Gaudete (Radujcie się).

Boże Narodzenie to okres ustanowiony na pamiątkę ziemskiego przyjścia na świat Pana Jezusa. Przygotowani poprzez okres Adwentu jesteśmy gotowi, aby w naszych sercach przyjąć nowo narodzonego Chrystusa. W trakcie tego okresu przez 8 dni od uroczystości narodzin Jezusa obchodzimy tzw. oktawę Bożego Narodzenia. Ważnymi momentami w tym okresie jest święto Bożego Narodzenia (pasterka czyli nocna Msza upamiętniająca narodzenie Jezusa), uroczystość św. Rodziny a także św. Szczepana, uroczystość Objawienia Pańskiego (Trzech Króli) oraz niedziela Chrztu Pańskiego, która kończy ten okres liturgiczny.

Wielki Post jest okresem 40 dni, który w szczególny sposób przygotowuje nas na śmierć a także zmartwychwstanie Jezusa. Podobnie jak w czasie okresu Adwentu dokonuje się to poprzez udział w rekolekcjach Wielkopostnych, a także poprzez udział w nabożeństwach: Drodze Krzyżowej i Gorzkich Żalach. Ważnymi momentami Wielkiego Postu są: Środa Popielcowa, która rozpoczyna ten okres liturgiczny, 4 Niedziela Wielkiego Postu – Laetare (Cieszcie się) a także Niedziela Palmowa, która upamiętnia uroczysty wjazd Jezusa do Jerozolimy.

Triduum Paschalne to okres trzech dni obejmujący najważniejsze wydarzenia związane z męką, śmiercią i zmartwychwstaniem Pana Jezusa. Okres ten rozpoczyna się w Wielki Czwartek, gdy w czasie wieczornej Eucharystii w szczególny sposób obchodzimy pamiątkę ustanowienia dwóch sakramentów w Wieczerniku: Kapłaństwa i Eucharystii. W Wielki Piątek zbieramy się na liturgii, podczas której rozważamy śmierć Pana Jezusa na krzyżu. W wieczornych godzinach Wielkiej Soboty zaczynamy się radować ze zmartwychwstania Pańskiego. Warto też tu wspomnieć o porannej Mszy w Wielki Czwartek tzw. Mszy Krzyżma, w trakcie której kapłani z całej diecezji gromadzą się z swoim biskupem aby odnowić przyrzeczenia złożone w dniu święceń kapłańskich.

Wielkanoc jest okresem radości ze zmartwychwstania Jezusa. Rozpoczyna się on w Niedzielę, we wczesnych godzinach porannych (ok. 6:00) Mszą Rezurekcyjną z procesją. W tym czasie wypełniają się proroctwa o Jezusie zapowiedziane na kartach Starego Testamentu. Po 40 dniach od Niedzieli Zmartwychwstania obchodzimy uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego, zaś 10 dni później (w sumie 50 dni po zmartwychwstaniu) – uroczystość Zesłania Ducha Świętego, która kończy ten okres.

Ostatnim a zarazem najdłuższym okresem w ciągu roku liturgicznego jest okres zwykły. Może trwać on 33 lub 34 tygodnie. Również w trakcie tego okresu obchodzimy ważne uroczystości m.in. Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pana Jezusa (Boże Ciało), Uroczystość Wszystkich Świętych czy Niedzielę Chrystusa Króla. Okres ten kończy się w sobotę po Niedzieli Chrystusa Króla – wtedy też kończy się cały rok liturgiczny i cały cykl rozpoczyna się od początku.

Do zapamiętania:

Pojęcia:

Rok Liturgiczny, Okres Liturgiczny, Adwent, Boże Narodzenie, Wielki Post, Triduum Paschalne, Wielkanoc, Okres Zwykły, paruzja.

Ważne momenty w ciągu Roku Liturgicznego:

Nazwy najważniejszych Niedziel i Świąt obchodzonych w ciągu oraz kiedy je obchodzimy.

Przykładowe zadania:

Zadanie 1. (1 pkt)

Ile trwa okres Wielkiego Postu:

A. 4 tygodnie

B. 40 dni

C. 5 tygodni

D. 50 dni

Zadanie 2. (2 pkt)

Wyjaśnij Pojęcia:

Paruzja - …............................................................................

...........................................................................................

Triduum Paschalne - …...........................................................

...........................................................................................

Zadanie 3. (3 pkt)

Napisz, w którym okresie Roku Liturgicznego obchodzone są te święta:

Niedziela Chrystusa Króla - …....................................................

Niedziela Gaudete - …....................................................

Niedziela Palmowa - …....................................................